Otizm Hastalığı
Otizm Spektrum Bozukluğu; halk arasında bilinen adıyla “otizm hastalığı” iletişimi ve davranışları etkileyen bir gelişim bozukluğudur.
Herhangi bir yaşta teşhis edilebilen bu hastalığın gelişim bozukluğu olarak bilinmesinin temel nedeni, çoğunlukla yaşamın ilk 2 yılında belirtilerini hissettirmesidir.
Hayat boyu devam eden bu rahatsızlık için uygulanan tedavi yöntemlerinin esas amacı hastalığın semptomlarının kontrol altına alınması ve kişilerin günlük hayat kalitelerinin arttırılmasıdır.
Otizm Nedir?
Otizm hastalığı; erken çocukluk döneminde başlayıp hayat boyu devam eden, kişinin davranışlarını ve diğer insanlarla etkileşimini etkileyen, otizm çeşitleri doğrultusunda semptomları değişiklik gösteren nörolojik ve gelişimsel bozukluktur.
Konuşma bozukluğu, göz teması kuramama, tekrar eden kısıtlayıcı davranışlara yol açma, kişileri kendi iç dünyasında kısıtlama gibi belirtileri olan otizm hastalığı ile ilgili net sebepler bilinmemektedir.
Kesin bir tedavisi bulunmayan otizm hastalığı erken çocukluk evrelerinde teşhis edilebilir ve kişilerin ileriki dönemdeki yaşantılarında kendi kendilerine yetebilecek nitelikler kazandırılmasını sağlayan tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilir.
Otizm hastaları dış dünyadan kopuk yaşarlar ve dünyayı yalnızca kendi perspektiflerinden algılarlar. “Normal” olarak kabul edilenden daha farklı davranışlar sergileyen otizm hastaları kolaylıkla fark edilebilir ve otizm belirtileri yaşadığı düşünen kişilerin sağlık kontrollerinin aksatılmaması gerekir.
Otizm Belirtileri
Diğer kişilerle iletişim ve etkileşim kurmakta zorlanan; kısıtlı tepkileri ve tekrar eden davranışları olan; sosyal hayatta aktif olunmasını etkileyen yetenekleri sergileyemeyen otizm hastaları otizmin farklı belirtilerini yaşayabilirler.
Otizm hastaları sosyal hayata katılamazlar, kısıtlı ilgi alanları vardır ve genellikle tekrarlayan davranışlar sergilerler.
Hastalarının tamamının aynı belirtileri göstereceğini söylemek yanlış bir genelleme olsa da en sık görülen Otizm belirtileri madde madde şu şekilde sıralanabilir:
Olumlu yönden Otizm belirtileri
- Müzik, sanat, matematik veya bilimle ilgili konularda dahilik boyutunda hakimiyet.
İletişim yönünden Otizm belirtileri
- Sadece ilgi alanlarına giren konulardan bahsetme ve çevredekilerin tepkilerini dikkate almama,
- Hareketlerin, mimiklerin ve jestlerin konuşulanlarla uyumlu olmaması,
- Tonlamada hiç vurgu olmaması,
- Farklı davranışların sergilenmesi ya da bazı davranışların tekrarlanması (cümle tekrarları vb.)
Konuşma yönünden Otizm belirtileri
- Konuşma gecikmesi
- Kelime sırasından farklılık
- Ses tonları hep aynıdır
- Kendilerine ‘O’ diye söz etmeleri
Davranış yönünden Otizm belirtileri
- Göz teması kuramama,
- İnsanları dinlemekten ve insanlara bakmaktan kaçınma,
- Çevredeki objelere ilgisizlik,
- Dikkat çekmeye yönelik yapılan hareketleri görmezden gelme,
- Detaylara, sayılara ya da belli bir konuya aşırı ilgi gösterilmesi,
- Rutinlere gösterilen sıra dışı bağlılık,
Diğer Otizm belirtileri
- Işığa, gürültüye ya da sıcaklığa karşı aşırı hassasiyet ya da umursamazlık,
- Uyku problemleri,
- Fiziksel temastan rahatsızlık duyma,
- Aniden değişen ruh halleri; olaylara kimi zaman kayıtsız kalırken kimi zaman aşırı tepki gösterme
Otizm Nedenleri
Otizm nedenleri henüz net olarak bilinmemektedir ancak genel kanı otizmin beyin yapısı ve işleyişindeki anomalilerden kaynaklandığı yönündedir.
Beyin taramaları, otizm hastalarının beyin şeklinde ve yapılarında farklılıklar olduğunu göstermektedir.
Otizm neden olur sorusuna cevap kesin olarak bilinmese de otizme neden olabileceği öne sürülen birçok faktör olduğu kabul edilmektedir; nörolojik anomaliler, genetik yatkınlık, geç dönemde hamilelik ve düşük kiloyla doğum gibi farklı unsurların otizmle ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Otizm Risk Faktörleri
Otizmin hastalığı için kabul edilen risk faktörleri şu şekilde özetlenebilir:
- Otizm Spektrum Bozukluğu olan kardeşlerin bulunması,
- Ebeveynlerin orta yaşlı olması,
- Genetik faktörler,
- Düşük kilo ile doğum.
Otizm Tedavisi
Otizm teşhisi konulan hastaların tedavilerine mümkün olduğunca kısa sürede başlanılmalıdır. Erken başlayan otizm tedavisi süreçleri kişilerin yeni beceriler elde etmesi ve uyum sağlama sürecini kolaylaştırması açısından oldukça önemlidir.
Otizmli hastalar birçok farklı sorunla yüzleşebildikleri için bu hastalığın üstesinden tek bir tedavi yöntemi ile gelineceğini söylemek doğru olmayacaktır.
Otizm tedavi edilen bir rahatsızlık olmadığı için yol açtığı şikayetlerin kontrol edilmesi ve hastaların sosyal becerilerinin arttırılması adına farklı tedavi süreçlerine başvurulması gereklidir.
Otizm Tedavisi - Medikal Tedavi
Otizmli hastalarda yaygın olarak görülen huzursuzluk, agresiflik, tekrarlayan davranışlar, hiperaktivite, dikkat bozukluğu, endişe ve depresyon gibi şikayetlerin azaltılması amacıyla medikal tedaviye başlanabilir.
Otizm Tedavisi - Davranışsal, Psikolojik ve Eğitim Terapisi
Otizm hastası olan kişinin ailesi, kardeşleri ve yakınlarıyla birlikte alması önerilen bu terapiler onun bağımsız yaşamasını sağlamak adına sosyal beceriler kazanmasını, güçlü yanlarını desteklemeyi, sosyalleşmesini, iletişim ve dil becerilerini geliştirip toplumun bir parçası haline gelmesini amaçlar.
Bu tedaviler haricinde otizm hastalarına konuşma ve fiziksel terapiler de uygulanabilir. Bu terapiler otizm tedavi sürecinin doğal parçaları ve en önemli tamamlayıcılarıdır.
Onların iletişim becerilerini ve sosyal yeteneklerini arttırıp toplum içerisinde var olmalarını sağlayan bu eğitimler hastalığın kontrol altına alınmasını kolaylaştırır.
Otizm sadece hastanın kendisini etkilemez, tüm ailesinin hayatını değiştirebilir. Otizmli çocukların ailelerinin bu rahatsızlıkla ilgili bilinçlenmesi ve çocuklarının hayat kalitesini arttırmak adına tüm adımları atmaları gerekir.
http://www.saglikk.com/hastaliklar/otizm-nedir-otizm-belirtileri-nedenleri-ve-tedavisi/959
