Habertürk Yazarı Güntay Şimşek, Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı olacak 3. Havalimanı ile ilgili dikkat çeken bir yazı yazdı. Limak’ın Senagal’de geçtiğimiz hafta açılışını yaptığı Dakar Uluslararası Havalimanı’nın hayata geçme sürecine vurgu yapan Şimşek, Limak için bu durumun 3. Havalimanı öncesi önemli bir prova olduğunu vurguladı.
İşte Güntay Şimşek’in Habertürk Gazetesi’nde yayınlanan bugünkü yazısı:
Sıfırdan bir havalimanı yapıp eskisinin yerine ikame etmek, tahminlerin ötesinde zor bir iş. Atatürk Havalimanı’nın tüm ticari kapasitesinin, 29 Ekim 2018’de, bir günde İstanbul Yeni Havalimanı’na (İYH) taşınacak olması bu sebeple önemli. Ve üzerinde ne kadar titizlikle çalışılırsa çalışılsın mutlaka bir yerlerde aksaklık olacaktır. Aksaklıkların olması da normaldir, ama ortaya çıkması muhtemel sorunların oranı, büyüklüğü ve yapacağı etkinin şeklinin ne olacağını azaltmanın yolu da yaşanan havalimanı taşıma örneklerinin iyi incelenmesinden geçiyor. Geçen hafta ilginç bir havalimanı taşınmasına tanıklık ettim. Senegal’in başkenti Dakar’ın eski havalimanını gidişte, oldukça modern yeni havalimanını ise dönüşte kullandım. Türk Hava Yolları (THY) uçağıyla eskisine indim, yenisinden İstanbul için havalandım.
İki Türk şirketi Limak Holding ve Summa AŞ tarafından yapımı tamamlanarak işletilmeye başlanan Dakar’ın yeni uluslararası havalimanı bir gecede 60 km öteye taşınarak yer değiştirdi. Eski havalimanı trafiğe kapatılıp yenisi hizmete sokuldu. Yeni havalimanının açılışı Dünya Sivil Havacılık Günü olan 7 Aralık’ta yapıldı ve Senegal Havayolları’na ait bir uçak da aynı gün saat 14’te, açılış töreni esnasında pistine teker koydu. Dakar’da ülkenin kurucu liderinin adını taşıyan eski meydan Léopold Sédar Senghor Uluslararası Havalimanı’nın yerini alacak yeni havalimanı ise Fransız parlamentosuna seçilmiş ilk siyah Afrikalı ve Dakar valiliği de yapmış olan Blaise Diagne’nin adını taşıyor.
Limak ile Summa’nın, Senegal’in DHMİ konumundaki şirketiyle birlikte, isimlerinin baş harflerini taşıyan LAS isimli şirket kanalıyla 25 yıl boyunca işletecekleri Dakar Uluslararası Havalimanı’nın hizmete girme aşamasında yaşanan tecrübe Atatürk Havalimanı’nın 3. havalimanına taşınması için de ciddi tecrübe olacak. Hatta taşınmanın provası Dakar’da yapıldı da denebilir.
*************
HAVALİMANI NASIL TAŞINDI?
Hâlihazırda yıllık 2 milyon 200 bin yolcuya ulaşmış olan Dakar’ın eski havalimanının, yenisine taşınma işini Türkiye’den giden ekipler yönetti. 7 Aralık’ta yenisi açılınca, aynı günün gecesini 8 Aralık’a bağlayan gece, 24’ten sonra eski havalimanına inişlere izin verilmedi. İnişlerin tamamı yeni havalimanına yönlendirildi. Gece 24’ten sonra eski havalimanında bulunan uçaklar ise tarifelerine göre son kalkışlarını yapıp inişlerini yeni havalimanına gerçekleştirdiler. Böylece bir günde yeni havalimanına taşınma gerçekleşti. Ama kolay olmadı. Eski meydanda bulunan iki yer hizmetleri şirketi tek şirket çatısı altında yenisinde hizmet vermeye başladı. Gördüğüm kadarıyla yer hizmetlerinin adaptasyonunda ilk gün biraz sıkıntı yaşandı. Taşınma çalışmalarına 4 ay önce başlanmış; ancak iş fiiliyata dökülünce hesapta olmayan sorunlar çıkabiliyor. Taşınma için özel bir ekip kurulmuş, fakat havalimanının yönetimi için seyrüsefer ve uçuş kontrolleri, lojistik ve destek şirketleriyle de ciddi çalışmalar yapılmış.
Dakar’ın eski havalimanının eskimiş ekipman, araç-gereç ve diğer eşyalarının taşınmaması bir avantaj olmuş. Diğer bir ifadeyle yeni havalimanı tamamen yeni makine ve cihazlarla teçhiz edilmiş. Tamamen yeni jenerasyon ekipmanlarla donatılmış. Başta havayolları olmak üzere diğer şirketlerle de 4 aylık zaman diliminde yakinen çalışılmış. Fakat ilk gün gözlemlerime göre havalimanı yönetimi her şirketin yardımına koşmasına rağmen, taşınmada en fazla sıkıntıyı havayolları ve onlara destek veren diğer şirketler yaşadı. Büyük çoğunluğun sorunu ise yazılım kaynaklıydı. Mesela aynı koltuğa birden fazla bilet kesilmesi, boarding kartlarında kısmen karışıklık olması, hatta daha az yolcunun yer aldığı business class için bile fazla yolcu kabulü gibi sorunlarla karşılaştım. Fakat hemen hepsini 5-10 dakikalık zaman dilimi içinde çözdüler. Ciddi bir sorun yaşanmadı. Bagaj konveyörleri, check-in kontuarları, güvenlik tarayıcıları, vb. hepsi sorunsuz çalıştı.
Haftada 6 gün yolcu ve 3 gün de kargo seferi olan THY’nin ofisi Dakar’ın yeni havalimanında en güzel yerde bulunuyor. Türk şirketleri tarafından işletilen havalimanında kısa sürede diğer Türk şirketlerinin de bu bölgeye çekilerek bir Türk ekosisteminin oluşacağını söyleyebilirim. Zira Dakar’da havalimanıyla birlikte Türk işadamlarına yönelik algı çok yüksek boyutlara çıkmış durumda. Öte yandan yeni havalimanına giderken, catering şirketi Servair’e ait malzeme taşıyan 9-10 civarında kamyona denk geldim. Muhtemelen diğerleri de günün çeşitli saatlerinde taşınmıştır. Ayrıca yeni havalimanında, yer hizmetlerinin yeni bir şirket çatısı altında, modern cihazlarla verilmesi için gereken ekipmanların tamamı Türkiye’den 3 büyük kargo uçağıyla taşınmış.
Toplam 575 milyon Euro’ya mal olan projeyi değerlendiren Limak Holding Başkanı Nihat Özdemir, “Dakar Havalimanı projesi 8 yılda % 70 aşamasına getirilmiş, ama bitirilmemiş bir iş olarak bize teklif edildi. İstenilen zamandan önce bitirdik. Ancak daha önceki yatırımcılara verilmeyen bir hak, meydanın işletmesi de 25 yıl boyunca bize verildi” dedi.
