Türkiye, yurt dışına kaptırdığı nitelikli insan göçünü durdurmaya çalışırken, TÜİK’in ‘yurt içi beyin göçü’ araştırması ilginç verileri ortaya koydu.
Köyden kente göçlerin başladığı dönemden bu yana Anadolu insanı ile iş adamlarının gözdesi olan İstanbul, cazibesini yitirdi. Sadece geçen yıl İstanbul’dan İzmir’e 16 bin 129 kişi göç etti.
En fazla göçü megakentten alan ‘Ege’nin incisi’ne yönelik bu talebi, şirketlere danışmanlık yapan Hugent Genel Müdürü Özlem Veryeri Taşkaya yorumladı.
İstanbul’daki trafik, aşırı betonlaşma ve yavaşlayan sosyal etkileşimin İzmir’e göçü hızlandırdığını belirten Taşkaya “Son 6 aydır hızlanan bir eğilimle İstanbul’dan ayrılmak isteyen ve İzmir’de iş pozisyonları arayan 40 yaş üstü yöneticilerde artış gözlemliyoruz”dedi.
“İstanbul, İzmir’e beyin göçü veriyor” diyen Taşkaya, görüştükleri her 10 yönetici adayından 4’ünün İzmir’de iş aramaya başladığını söyledi. Yolu bir kez dahi olsa İzmir’den geçen 40 yaş üstü yöneticilerin yüzde 80’inin İzmir’e yerleşmenin yolunu aradığını bildiren Taşkaya “İzmir’deki iş fırsatlarını değerlendirmek üzere eşi ve kendisinin özgeçmişini eşzamanlı paylaşan ve ikisinden birine iş bulunması halinde kente gitmeyi hedefleyen bir kitle oluştu” değerlendirmesini yaptı. “İstanbul artık yaşanması zor bir kent” cümlesini çok sık duymaya başladıklarını kaydeden Özkaya, İstanbul ve İzmir arasında göçün sebeplerini ise şöyle sıraladı: Aşırı betonlaşma ve kalabalık. Az yeşil ve açık alan. Ulaşım sıkıntısı nedeniyle yavaşlayan sosyal etkileşim. Artan hoşgörüsüzlük ve hayat pahalılığı. Çocuklar için doğru okul ve iyi eğitim olanaklarına ilişkin yüksek bütçeler.
Doğaya ve denize yakınlık. Daha huzurlu ve daha hoşgörülü hayat tarzı olduğunu dair geniş algı. Yapımı devam eden İstanbul-İzmir otoyolunun ulaşımı kolaylaştıracağı düşüncesi ve şehir içi ulaşımın kolaylığı. İzmir’in çevre ilçelerinde beyaz yakalılara ihtiyaç duyulan önemli büyük yatırımların gerçekleşmesi. Bazı global şirketlerin yatırımlarını İzmir’e taşıması veya taşımaya hazırlanması. Daha huzurlu ve daha hoşgörülü hayat tarzı olduğunu dair geniş algı. Eğitim olanaklarının İstanbul’daki kadar karmaşık olmaması.
TÜİK 2016 yılı eğitim istatistiklerini açıkladı, ortaya çıkan tablo hayli düşündürücü. Türkiye’de 6 yaş ve üzeri okuma yazma bilmeyenlerin oranı yüzde 3.5. Ülke genelinde 2 milyon 482 bin 432 kişi okuma yazma bilmiyor. ‘En okur yazar iller’ sırasıyla Antalya, Çanakkale ve İzmir. Listenin en altında okuma yazma bilmeyenlerin nüfusunun yüzde 9.36’sını oluşturduğu Mardin var. Şanlıurfa ve Şırnak’ta da benzer oranlar söz konusu. Erkeklerde okuma yazma bilmeme oranı 1.12 iken kadınlarda bu veri oldukça yüksek. Her yüz kadından 5.9’u okuma yazma bilmiyor. Ülke genelindeki eğitim seviyesi de şöyle: Nüfusun yüzde 24.51’i ilkokul, 14.21’i ortaokul, yüzde 12.69’u lise, yüzde 22.9’u yüksekokul veya fakülte, yüzde 14.9’u yüksek lisans ve son olarak 0.29’u doktora mezunu. Yüksekokul veya fakülte mezun oranı açısından bakıldığında en tahsilli il yüzde 22.5’le Ankara. Başkent’i İstanbul, İzmir, Eskişehir ve Tunceli takip ediyor.
