Gündeme dair önemli açıklamalarda bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, bir haber televizyonunda katıldığı programda soruları yanıtladı. Doğalgaz ve elektriğe 2017'de zam olmayacağına da değinen Bakan Albayrak, elektrik kesintilerine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Marmara Bölgesi'nde özellikle İstanbul'da geçen hafta yaşanan elektrik kesintilerine ilişkin birçok ihbar aldıklarını ve değerlendirdiklerini anlatan Albayrak, "Bu hafta itibarıyla detaylı bir şekilde bulguları savcılarımızla paylaşarak bu sürecin yargı ayağını başlattık. Son dönemde artan ihbarlar noktasında çok ciddi bir sürece İçişleri Bakanlığımızla koordineli olarak başladık. Sadece İstanbul değil tüm noktaları dikkate alıyor ve ekstra güvenlik tedbirleri için adımlar atıyoruz. Her türlü sabotaj eylemlerine tedbir almak zorundayız." diye konuştu.
Elektrik hatlarına saldırılara ilişkin gözaltına alınan kişiler olduğunun altını çizen Albayrak, şöyle devam etti:
"İstanbul'da 3 farklı noktadaki eylemde birkaç kişiden bahsediyoruz. Yer altı kablolarının kesilmesinin yanı sıra, farklı eylemler de var. Türkiye'de arz güvenliği açısından bu tedbirleri almak durumundayız. Elektrik kesintilerine ilişkin süreci ilk dakikadan itibaren denetimlerle kontrol ettik. Hava normalleşmeye başladığında da hasarın büyüklüğünü çok net görmüş olduk. 7 ana hattımız tarihte ilk defa aynı anda koptu. Ana omurgayı besleyen 7 hattın tamamında kopmalar yaşayınca sistemde çok ciddi bir hasar meydana geldi. Şu an itibarıyla 7 hattın 4 tanesini sisteme yeniden kattık.
Bugün itibarıyla 4 hattı da devreye alarak arz güvenliği açısından önemli bir sıkıntıyı aşmış olduk. Biz İstanbul'da birinci hattı devreye aldıktan sonra hemen kesintilerin tamamını kaldırdık. Çanakkale'den deniz altından geçen hat devredeyken yönettik. İlk hattı devreye aldıktan sonra ilk hatla birlikte tüm İstanbul’un meskenini çözmüş olduk. İkincisinde de sanayiyi çözdük. 3. ve 4. hatların devreye alınması da güvenlikli ve konforlu arzı sağladı."
"Siber atakları püskürtüyoruz"
Bugün yarın olabilecek her türlü aksaklığa karşı tedbir alınması gerektiğini vurgulayan Albayrak, "Olayın siber tarafı da var, farklı saldırılarla ilgili taraflar var. 30 Aralık itibarıyla ciddi bir ihbar sonrasında 31 Aralık gecesiyle ilgili tedbir aldık. En son dün ABD merkezli bir kaynak üzerinden çok yoğun bir siber atak gerçekleşti. Bu saldırılar sistematik şekilde Enerji Bakanlığının farklı noktalarına gerçekleşiyor ve püskürtüyoruz. Ancak Türkiye'nin enerji arz güvenliği noktasından bakıldığında ciddi bir üretim riski yok." ifadelerini kullandı.
"İran gazındaki dalgalanmayı hissettirmedik"
Albayrak, doğalgaz akışının kesintiye uğramasına ilişkin sürecin de her sene yaşandığını ve özellikle kış aylarında İran'dan gelen gazda dalgalanma, azalma ve kısıntılar olabildiğini belirtti.
Geçen 1-2 ay içinde bu durumların yaşandığını aktaran Albayrak, şunları kaydetti:
"Aralık'ta da gazda bu dalgalanmayı yaşadık, ama halkımıza hissettirmedik. Bir iki kaynaktan yaşanabilecek kısmı teknik veya başka ne sebeple olursa olsun, sonuç itibarıyla gaz arzını güvenli şekilde sağlamakla mükellefiz. Bunu yönetebilecek halkımıza hissettirmeyecek çok ciddi altyapı yatırımları yaptığımız için, bunu yeni yatırımlarla karşılayarak yönettik. Bundan sonra da yönetiriz. Türkiye'nin bütün gaz aldığı ülkelerin kesilmesi gibi bir durum olmadıktan sonra bu kış aylarında yaşayacağı hiçbir sıkıntı yok.
Gaz noktasında İran’la yakın işbirliğimiz var. Karşılıklı kontratlar ve yükümlülükler çerçevesinde yürütmeye devam ediyoruz. Şu anda tam kapasite olmasa da akış gerçekleşiyor İran’dan. Biz her yıl yaşanabilecek farklı riskleri, yaptığımız altyapı yatırımlarıyla tüm bu süreçleri halka yansıtmadan yürütecek yatırımları gerçekleştiriyoruz. Arz güvenliğini sürdürürken, biz bu ürünleri dövizle alıyoruz. Dövizde yaşanan artışla birlikte Türk lirası ile satış yapan kurumlarımız üzerinde ciddi bir maliyet baskısı oluştu.
Biz bu artışa rağmen hükümetimizin verdiği söz çerçevesinde bunu vatandaşımıza gazda indirim uygulayarak elektriğe de yansıtmadık, yansıtmayı da düşünmüyoruz. 2017 itibarıyla elektrik ve gazda herhangi bir zam öngörmüyoruz."
"Yaz saati uygulamasının ciddi katkısı oldu"
Albayrak, yaz saati uygulamasına ilişkin ise karar alınmadan önce çok farklı taraflardan ve paydaşlardan görüşler alındığını anlattı.
Akademik ve bilimsel camia noktasında İstanbul Teknik Üniversitesi ile de yoğun görüşmeler ve çalışmalar gerçekleştirdiklerine değinen Albayrak, şunları söyledi:
"Bunun ekonomik boyutu, sistem arz tarafı, psikolojik tarafı, istihdam, ekonomiyle ilgili ayaklarıyla ilgili çok kapsamlı bir çalışma yürüttük. Tüm paydaşlardan alınan yorumlar çerçevesi içerisinde yaz saati uygulamasının çok farklı yönleriyle devamının katkısının çok daha fazla olacağından hareketle böyle bir karar alındı. Kasım ayında başlayan bu sürece baktığımızda çok yoğun yorumlar aldık. Aldığımız bir kararın yüzde 100 pozitif yorum alması mümkün değil, ancak yüzde 80-90'ı çok olumlu yorumlar oldu. Yüzde 10-20 vatandaşlarımızdan farklı yorumlar aldığımız ve değerlendirdiğimiz bir süreç var.
Bilimsel ve gerçekçi olmak ve aldığımız kararın toplumun farklı kesimlerine nasıl yansıdığını görmemiz gerekiyor. Biz gün ışığını mümkün olduğu kadar güvenlik marjının ve mesainin içine koyma noktasında bir adım arttık. Bunun enerjiye maliyet katkısı ciddi anlamda oldu ve amacına ulaştı. Nitekim İTÜ'nün hazırladığı raporda 1 ila 2,5 milyar liraya yakın bir tasarruf marjından bahsedildi."